De-esser | S’leri Azaltma Anlamı
Paylaş
De-esser: ‘S’leri azaltma’.
Bir vokal kaydında bulunan tıslamaların (s’ler veya es’ler) ses düzeyini azaltma işlemi olarak tanımlanır.
De-esser işlemi sırasında tıslamanın meydana geldiği frekanslar belirlenir ve belirtilen bir eşik değerinin üzerine çıktıklarında bu tıslamaları azaltan, frekansa bağlı bir compressor (kompresör/sıkıştırıcı) uygulanır.
De-Esser (S’leri Azaltma) Ne İşe Yarar?
Tıslama Seslerini Belirler
De-esser, tıslama sesinin meydana geldiği belirli frekansları belirleyerek çalışır. Tıslama, konuşma, rap veya şarkı söylemede "s", "t", "d" ve "z" gibi ünsüz harflerin (genellikle "es" olarak adlandırılır) ürettiği parlak, yüksek genlikli sesleri ifade eder.
Eşiğe Göre Sesi Azaltır
Bu tıslama seslerinin frekansları belirlendikten sonra, de-esser belirtilen bir eşiği aştıklarında ses seviyelerini azaltır. Geleneksel bir kompresöre benzer şekilde, ayarlanan eşikten daha yüksek olan herhangi bir sinyal sıkıştırılır veya ses seviyesi düşürülür.
Gain (Kazanç) Azaltma Kontrolü
Uygulanan gain (kazanç) azaltma miktarını yönetir. Bu parametre, bir "es" sesinin eşiği geçtikten sonra ne kadar zayıflatılacağını belirler. Islık seslerini çok belirgin olmadan yumuşatmak amaçlanır. Genelde 3-4 dB kazanç azaltımı hedeflenirken çok yüksek ıslık seslerinde bu 10 dB'ye kadar çıkabilir.
Sertliği Önler ve Tutarlılık Getirir
Bir de-esser'ın temel amacı, vokalleri daha az sert ve dinleyicinin kulağına daha hoş gelecek hale getirmek. Uygun bir de-esser olmadan, özellikle kulaklık veya tam spektrumlu hoparlör sistemlerinde dinlerken, bu hoş olmayan etkiler çok belirgin hale gelebilir. De-esser ile vokal performansı tüm hoparlör sistemlerinde tutarlı olduğu sürece dinleme deneyiminin genel keyfi de artar.
Vokal Tınısını Korur
Yalnızca ıslık seslerinin frekanslarını dinamik olarak hedefleyerek bir de-esser vokalin genel tınısının olumsuz yönde değişmesinin önlenmesine yardımcı olur. Bu frekansların aşırı azaltılması, vokal sesini karanlık hale getirebilir veya hatta yapay bir pelteklik yaratabilir.
De-esser (S’leri Azaltma) Örnek Kullanım
Vokal Performansı Sırasında (İzleme): Mikrofon ve vokalist arasına kalem yerleştirmek veya bir şarkıcının başını eğmesi (örneğin, Frank Sinatra) gibi teknikler, kayıttan önce ıslık sesini zayıflatabilir.
Düzenleme Süreci Sırasında: Klip kazancı, dalga formundaki ıslık seslerinin bölümlerini manuel olarak belirlemek ve ses seviyesini azaltmak için kullanılır. Bu, zaman alıcı ancak oldukça etkili bir yöntem olabilir.
Miks Sürecinde: En yaygın kullanım yeri.
Mastering İşlemi Sırasında: Daha az yaygın olsa da, ıslıklı ses devam ederse de-esser uygulaması gerekebilir.