DAW (Dijital Ses İstasyonu) Nasıl Kullanılır? Hangi DAW'lar Daha İyi?

DAW yani ‘dijital ses istasyonu’nu bilgisayarınızda çalışan bir yazılım uygulaması. DAW ile müzik kaydedebilir, düzenleyebilir ve üretebilirsiniz. DAW’dan müzik üretiminin birçok aşamasında yararlanmanız mümkün.

Sanal enstrümanlar ile ritim ve melodi oluşturabilirsiniz. Ayrıca efektler ekleyebilir ve parçanın son miksini tamamlamak da dahil olmak üzere müzik yapım sürecinin her bölümünde DAW ile ilerleyebilirsiniz. 

Yani kısaca, bir bilgisayarınız var ve onunla müzik üretmek istiyorsunuz. İhtiyacınız olan yazılım; DAW.

DAW kullanımınızda mikrofon, gitar veya diğer enstrümanlardan ses girişi alabilirsiniz ve bu sesleri dijital ses dosyaları olarak bilgisayarınızdaki sabit sürücüye kaydedebilirsiniz. Plugin’lerinizi, MIDI verilerinizi de DAW’ın içinde kullanabilirsiniz.

Ses ve MIDI kaydını yaptığınızda, DAW’lar ile parçanızı değiştirmeye ve düzenlemeye olanak tanıyan araçları kullanabilirsiniz. Parçanızın miks aşamasında DAW’da her enstrüman veya parçanın, aynı kayıt stüdyolarında olduğu gibi kendi kanalı olur ve bu kanalları dengelemek için farder’ları kullanabilir, reverb ve ekolayzır (EQ) gibi plugin efektleri ekleyerek zevkinize göre her ögenin harika ses çıkardığından emin olabilirsiniz.

DAW Nasıl Ortaya Çıktı?

Peki bu yazılım nasıl oluştu ve DAW nasıl bu kadar kullanışlı bir hale geldi?

Yazılım kayıt sistemleri öncesinde müzik kaydı ve prodüksiyonu çok daha farklı bir süreç içeriyordu. Mantık olarak benzer olsa da gerekli ekipman ve mekan daha farklıydı. Büyük fiziksel bir miks masasının olduğu geleneksel bir kayıt stüdyosuna ihtiyaç duyuluyordu. Kayıtlar gerçek zamanlı bir şekilde banda yapılıyordu ve düzenleme sırasında bandı kesme, ekleme ve üzerine kayıt yapmak gerekiyordu. Bu süreçte çok sayıda donanım gerekiyordu ve bu iş için en azından birkaç kişinin emek sarf etmesi gerekiyordu. Yani müzik kaydı önceden oldukça manuel bir süreçti.

Tabii bu geçen sürede bilgisayarlar da daha güçlü hale geldi. Böylece müzikte de üretim sürecinin bazı bölümleri yazılım alanına doğru ilerledi. Steinberg bu alanda öncü şirketlerden biri oldu. Cubase’in ilk sürümünde MIDI kullanılarak synth’leri, sampler’ları ve davulları tetiklemek mümkün oldu. Sonrasında Cubase’e dijital ses kaydı özelliği geldi ve devamında da sanal enstrümanlar ve efektler için VST plugin formatı geliştirildi.

DAW ile Müzik Üretiminde Ne Yapabilirsiniz?

Zamanla, DAW'lar giderek daha fazla araç ve yetenek kazandı ve bu süreçte prodüksiyon dünyasını çok daha geniş bir müzisyen yelpazesine ve çok daha düşük bir maliyetle açtı. Artık çok sayıda ekipmana ihtiyacınız yoktu, DAW'ınız tüm bir stüdyonun yerini alabilirdi. Ve sadece kayıt tarafını değil, aynı zamanda enstrümanları ve efektleri de. Synth ve efekt raflarıyla dolu odalar, hiç yer kaplamayan eklenti kütüphanenizle değiştirilebilirdi. Sesi kaydetmek için bir ses arayüzü, desenleri programlamak için bir MIDI klavye ve miks için bir çift hoparlörle, bir bilgisayarda, hatta bir dizüstü bilgisayarda veya tablette bile eksiksiz bir kurulum yapabilirsiniz.

DAW ile daha yalın, akustik bir gitar ve vokal kaydı yapabilirsiniz. Veya elektronik müzik yapabilir, yazılımın içinde bulabileceğiniz çok çeşitli sanal synth ve davul sesi üretebilir kullanabilirsiniz.

DAW’lar ayrıca film veya TV müziği için müzik bestelemek için de kullanılabilir. 

DAW’da Hangi Özellikler Önemli?

Oluşturduğunuz veya kaydettiğiniz her şey projenizin içinde düzenlenebilir ve hatalar düzeltilebilir veya yeni fikirler üretilebilir. İstediğiniz düzenlemeyi oluşturmakta, bir şarkının farklı bölümlerini hareket ettirmekte ve hatta birden fazla düzenleme denemekte tamamen özgürsünüz. Şarkınızdan memnun olduğunuzda, güçlü miksaj araçları, EQ ve diğer işleme eklentilerini kullanarak yalnızca her bölümün seviyelerini değil, aynı zamanda seslerini ve karakterlerini de ayarlamanıza ve dengelemenize olanak tanır.

Diyelim ki DAW’da bir proje oluşturdunuz veya kayıt yaptınız. Projenizi düzenleyebilir, hataları düzeltebilir ve yeni fikirler üreterek geliştirebilirsiniz. DAW’da (dijital ses istasyonu) İstediğiniz düzenlemeyi oluşturabileceğinizi unutmayın. Şarkının farklı bölümlerini hareket ettirebilir birden fazla düzenleme deneyebilirsiniz. Parça bittiğinde miks aşamasına geçebilir ve yine DAW’da EQ gibi eklentileri kullanarak seviye, ses, ve karakterini ayarlayıp dengeleyebilirsiniz.

DAW (Dijital Ses İstasyonu) Önemli Özellikleri

DAW’ların işinize yarayabileceği çeşitli özellikleri ve fonksiyonları var. Kısaca 3 farklı fonksiyonla sıfırdan bir parça yaratabilirsiniz. 

Ses kaydı ve düzenleme yapabilir, sanal enstrümanlar ve plugin’ler ekleyebilir, miks ve mastering’i DAW kullanarak gerçekleştirebilirsiniz.

DAW’da Ses Kaydı ve Düzenleme Nasıl Yapılır?

DAW’ların özelliklerini tam olarak kullanmak için bazı donanımlara ihtiyacınız olabilir. Bir ses arayüzü bilgisayarınıza gitar ve mikrofon bağlamanıza  yardımcı olur. Orijinal ses kaydı yapmak yerine sampler’larla da çalışma imkanınız olur. DAW’da bunları aynı zaman çizelgesine aktarabilirsiniz. Dolayısıyla tüm sesleri tek bir yerde kullanabilirsiniz. 

Ses kaydı yaptıktan ve DAW’a aktardıktan sonra ses düzenlemesi için zaman çizelgesini kullanabilirsiniz. Sesi hareket ettirebilir, kesebilir, kopyalayabilir, bir döngüye alabilir ve bunun gibi birçok düzenleme yapabilirsiniz. 

Sanal Enstrümanlar ve Efektler

Yukarıda da bahsettiğimiz gibi DAW’larda MIDI ile çalışabilirsiniz. Yani sanal enstrümanlarla performans sergileyebilir ve kayıt yapabilirsiniz. Çoğu DAW kendi içinde çeşitli sanal enstrüman barındırır. Synth’ler, sampler’lar veya sanal piyanolar bulabilirsiniz. Eğer bunlar sizin için yeterli olmazsa kendiniz üçüncü parti yazılımlar satın alıp DAW’ınızda kullanabilirsiniz. 

Çoğu DAW’da çeşitli ses efekti ve plugin’ler de olur. EQ’lar, compressor’ler, delay’ler vb. Yine kendiniz üçüncü parti plugin’ler ekleyip bu çeşitleri genişletebilirsiniz. Bu efektleri ve plugin’leri tek tek parçalara ekleyebilir veya tüm parça gruplarına uygulayabilirsiniz.

Miks ve Mastering

Miks ve mastering ikisi de post prodüksiyon süreçleri olarak geçer. Yani kayıt tamamlandıktan sonra gerçekleşen süreçler. Miks sırasında parçadaki öğeler dengelenir, işlenir ve birleştirilir. İyi bir miks hem frekans spektrumunda iyi düzenlenmiş hem de iyi dengelenmiş bir parça ortaya çıkarır.

Mastering ise miksten sonra gelen aşama. Parçanın çeşitli dinleme cihazında olabildiğince iyi duyulmasını hedefler. 

Hangi DAW’ı Kullanacağınıza Nasıl Karar Verirsiniz?

Peki hangi DAW’ı kullanacağınıza nasıl karar verirsiniz? Müzik yapmaya yeni başlayanlarla daha ileri seviyede olanların seçimleri farklı mı? Gelin bir de bu konuya bakalım.

DAW seçerken İlk değerlendirme kriteriniz muhtemelen DAW’ın türü, maliyeti ve iş akışı olacak. Örneğin bazı DAW’lar elektronik müzik üretimine daha uygun. Bu noktada sevdiğiniz müzik türünü de göz önünde bulundurabilirsiniz.

Fiyatı yüksek olan DAW’lar da daha çeşitli özellik sunabilir. Ancak fiyat da bir kriter olabilir. O yüzden çeşitli özellikleri incelemekte ve neye ihtiyacınız olduğunu bilmekte fayda var. Kendinizi daha profesyonel olarak tanımlamıyorsanız bazıları sizin için gerekli olmayabilir.

Hepimizin farklı çalışma şekilleri var. DAW’ları değerlendirirken bu da önemli bir unsur. Çalışma şeklinize ve kullanım olarak kendinize uygun bir DAW seçmeniz daha uygun olur. Özellikle ücretsiz deneme süreleri olanları kullanarak ilk başta deneyerek test edebilirsiniz. Bu şekilde kendinizi daha rahat hissettiğiniz bir DAW seçebilirsiniz.

Şimdi Seçebileceğiniz Bazı DAW’lara Bakalım!

En çok tercih edilen bazı DAW firmalarını aşağıda paylaştık.

FL Studio

FL Studio, ₺1.599'dan başlayan fiyatlarla satın alınabilir. 100'den plugin, geniş bir ses kütüphanesi ve müzik kompozisyonu için yeni başlayanlara uygun araçlar sunuyor.

FL Studio’nun, her biri çeşitli prodüksiyon ihtiyaçlarını karşılamak üzere tasarlanmış dört farklı sürümü var. Güncellemelerle ek maliyet ödemeden en son özelliklere erişebilmek mümkün. 

Yazılım hem Windows hem de macOS ile uyumlu ve çeşitli dillerde desteği de mevcut.

LMMS

LMMS ile Linux, Windows ve macOS'ta sorunsuz bir şekilde müzik üretebilirsiniz. Bu yazılım ile melodiler ve ritimler oluşturabilir, sesleri sentezleyebilir ve sampler’ları düzenleyebilirsiniz.,

MIDI klavyesi aracılığıyla erişilebilen enstrümanları, sampler’lar ve plugin’ler dahil olmak üzere birçok kullanışlı özelliği var. Çeşitli enstrüman ve efekt plugin’leri, ön ayarlar ve örneklerin yanı sıra VST ve SoundFont formatları için destek içeren kullanıma hazır içerikten de yararlanabilirsiniz.

LMMS’i ücretsiz indirebilirsiniz.

Studio One

Studio One Pro 7, Sürekli Lisanslarda %30 yaz indirimde. 

Studio One Pro 7'yi keşfetmek istiyorsanız, ücretsiz bir deneme mevcut. 

Yeni satın alanlar için fiyatı şu an 139,99 Dolar.

Her şey dahil dijital ses iş istasyonu (DAW) Studio One Pro 7, sürekli lisanslarda %30 indirim sunan önemli bir yaz indirimi duyurdu. Bu prodüksiyon yazılımı, kayıt, miks, mastering ve performans için tasarlanmıştır ve 50'den fazla yeni özellik ve geliştirmeyle biliniyor.

Öne çıkan özellikler arasında hızlı ve sezgisel düzenleme ve miksleme özellikler, entegre iş akışları ve davulları zaman hizalamak için gelişmiş araçlar yer alıyor. Yazılım ayrıca notasyon ve canlı performans işlevlerini de sunuyor.

Önemli entegrasyonlardan biri, kullanıcıların doğrudan DAW içinde kapsamlı bir örnek kitaplığına erişmesini sağlayan Splice. "Sesle Arama" özelliği, projelerinin ritmi, anahtarı ve temposuyla sorunsuz bir şekilde senkronize olan binlerce ücretsiz, özellikle seçilmiş sampler’ları bulmanıza yardımcı olur.

Cubase Pro 14

Cubase 14’ü ₺4.648,00'dan başlayan fiyatlarla alabilirsiniz.

60 gün boyunca ücretsiz deneme seçeneğinden faydalanmak da mümkün. 

Müzik besteleme, kaydetme, düzenleme ve mastering işlemlerinizi yapabileceğiniz  kapsamlı bir özellik seti sunuyor.

Cubase, elektronik beatlerden orkestra düzenlemelerine kadar tüm türlere hitap ediyor.

Ayrıca film, TV ve orkestra düzenlemeleri için beste yapmak için tercih edilebiliyor.

Harrison Mixbus DAW

Harrison Audio, analog miks konsollarının özünü yakalayan bir Dijital Ses İş İstasyonu (DAW) olan Mixbus 11'i tanıttı. Michael Jackson ve Queen gibi sanatçıların ikonik albümlerinin sesini şekillendirmesi ile bilinen Harrison'ın yeni ürünü, kapsamlı bir müzik prodüksiyon paketi sunuyor.

Mixbus 11, müzisyenler için tasarlandı ve stüdyo sınıfı çok kanallı kayıt, sezgisel düzenleme araçları ve yüksek kaliteli sanal enstrümanları denemenize olanak sağlıyor.

Mixbus 11’in fiyatı şu an 49.99 Dolar.

Acoustica Mixcraft

Mixcraft 10.6, MusicRadar'ın 2024'ün En İyi Dijital Ses İş İstasyonlarından (DAW) biri olarak kabul edildi ve "Windows kullanıcıları için GarageBand rakibi" olarak tanımlandı. 

Acoustica tarafından geliştirilen bu yazılım, 2004'teki kuruluşundan bu yana hem profesyonel müzisyenler hem de müzik severler için tercih edilen bir ürün oldu.

Temel özellikleri arasında sınırsız ses ve MIDI parçaları, 7.500'den fazla ses efekti ve 16 sanal enstrüman bulunurken, Pro Studio sürümü daha da fazlasını sunuyor. Önemli geliştirmeler arasında canlı performans paneli, video düzenleme yetenekleri ve ses bileşenlerini izole etmek için AI destekli gövde ayırma özelliği de yer alıyor.

Çeşitli satın alma seçenekleri var. Buradan inceleyebilirsiniz.

Bitwig Studio

Bitwig Studio, Windows, macOS ve Linux ile uyumlu.

Yazılım, ses tasarımı, kayıt ve canlı performans ihtiyaçlarını karşılamanıza yardımcı olur.

90'dan fazla enstrüman, efekt ve yaratıcı araçla Bitwig Studio, müzisyenler ve yapımcılar için kapsamlı bir paket sunuyor.

Bitwig Studio'nun öne çıkan özelliklerinden biri, kullanıcıların Makro kontrolleri, Nota İfadeleri, LFO'lar ve Zarflar kullanarak cihazları, VST eklentilerini ve donanım parametrelerini yaratıcı bir şekilde manipüle etmelerine olanak tanıyan gelişmiş modülasyon sistemi. Yazılım, yaratıcı ifade potansiyelini artıran 30'dan fazla modülatöre sahip.

Bitwig Studio'yu 30 gün ücretsiz deneyebilirsiniz.

Sınırlı süreli bir teklifte, Bitwig Studio Essentials 99 dolarından 79 dolara indi. Bu giriş seviyesi paket, 40 enstrüman, ses ve nota efektleri ve 10 modülatörlü bir başlangıç modülasyon sistemi ile birlikte sesler, döngüler ve ön ayarlardan oluşan bir kütüphane içeren müzik yaratma için temel araçları sunuyor.

Ableton Live

Ableton, Live 12.2'yi resmen yayınladı. Bu güncelleme tüm Live 12 kullanıcıları için ücretsiz olarak sunuluyor ve Bounce to New Track, yükseltilmiş bir Otomatik Filtre ve Expressive Chords gibi geliştirmeler sunuyor.

Bounce to New Track özelliği, kullanıcıların klipleri veya zaman seçimlerini hızla yeni bir ses parçasına dönüştürmelerine olanak tanır ve mikro düzenlemeler ve geçiş efektleri ekleme sürecini kolaylaştırıyor. 

Ayrıca, Expressive Chords Max for Live cihazı artık Live 12 Intro, Standard ve Suite kullanıcıları tarafından erişilebilir durumda ve tek MIDI notalarından nüanslı armoniler oluşturulmasını sağlıyor. Diğer önemli özellikler arasında yeni modülasyon seçenekleri ve ses şekillendirme yetenekleri sunan Roar ve Meld cihazlarındaki geliştirmeler yer alıyor.

Yazılımı denemek isteyenler için Ableton Live 12 Suite 30 günlük ücretsiz deneme için mevcut.

16 parça ve 5 GB'tan fazla ses içeren Live 12 Intro sürümü 99 ABD dolar.

Pro Tools

Pro Tools, sınırlı sürede, belirli yıllık aboneliklerde %20 indirim sağlıyor.

Uçtan uca müzik prodüksiyon yazılımı, çok çeşitli eklentiler, enstrümanlar ve sesler sunarak ses oluşturma, kaydetme, düzenleme ve miksleme sürecini kolaylaştırmak için tasarlandı.

99 € yerine 79 € fiyatına sahip olan Pro Tools Artist yıllık aboneliği, müzik prodüksiyonun için gereken her şeyi sunuyor.

Daha kapsamlı bir araç seti arayanlar için Pro Tools Ultimate yıllık aboneliği, 589 €'dan 471 €'ya düşürülen indirimli bir oranda sunuluyor. 

Bu sürüm için ayrıca 30 günlük ücretsiz deneme sunuluyor ve kullanıcıların taahhütte bulunmadan önce tüm yeteneklerini keşfetmelerine olanak tanıyor. 

Logic Pro

Apple, profesyonel şarkı sözü yazma, beat yapma, düzenleme ve miks için tasarladığı müzik prodüksiyon yazılımı olan Logic Pro'nun en son sürümünü duyurdu. 

Yazılım, kullanıcıların şarkılarını Apple Music ile uyumlu Dolby Atmos dosyaları olarak dışa aktarmalarına olanak tanıyan, profesyonel miksler oluşturmak için entegre Dolby Atmos araçlarına da sahip.

Yeni özellikler arasında, bas, klavye ve davullar için gerçekçi performanslar sağlayan ve kullanıcının yönüne gerçek zamanlı olarak uyum sağlayan Session Player'lar yer alıyor. Yazılım ayrıca, mikslenmiş ses kayıtlarını ayrı parçalara ayıran Stem Splitter ve kayıt sırasında tempo tutarlılığını korumaya yardımcı olan Smart Tempo gibi yenilikçi araçlar da içeriyor.

Logic Pro, iPad veya iPhone'da Logic Remote aracılığıyla oturumları uzaktan kontrol etme yeteneğinin yanı sıra çok sayıda eklenti ve ses sunuyor. Canlı Loop’lar ile müzik fikirlerini keşfedebilir ve kompozisyonlarınızı geliştirmek için gelişmiş MIDI düzenleme özelliklerini kullanabilirsiniz.

Apple, Logic Pro for Mac için 90 günlük ücretsiz deneme sunuyor.

Ardından ₺8.999,99 karşılığında satın alabilirsiniz.

GarageBand

GarageBand’i Mac cihazlarınızda kullanabilirsiniz. Ücretsiz olarak indirebilirsiniz.

Tam donanımlı stüdyo özellikleriyle müzik yaratımında bilgisayarınızdan profesyonel duyulan parçalar üretmenize yardımcı oluyor. 

Enstrümanınız olsun ya da olmasın, hemen müzik yaratmaya başlayabilirsiniz. Gitar veya mikrofon bağlama özelliğiyle GarageBand, EDM ve Hip Hop gibi popüler türlerden binlerce loop’un yanı sıra çok çeşitli gerçekçi amfiler ve efektler sunuyor. 

Yazılım ayrıca, çeşitli türlerde 28 davulcu ve üç perküsyoncuya sahip sanal bir oturum davulcusu olan "Drummer"ı da içeriyor ve kullanıcılara özelleştirilebilir ritim seçenekleri sunuyor.

255'e kadar ses parçası oluşturabilir ve miksleyebilir, zamanlamayı ayarlayıp ses efektleriyle performansları son haline getirebilirsiniz. Kapsamlı kayıt ve düzenleme özelliklerinden yararlanmak mümkün. 

UAD Luna

LUNA Dijital Ses İş İstasyonu artık ücretsiz olarak sunuluyor

Bu DAW, yaratıcıların profesyonel stüdyo kayıtlarının kalitesiyle yankılanan müzikler üretmesini sağlayan otantik analog ses sunmak üzere tasarlandı.

LUNA, Neve, API, Studer ve Ampex gibi tanınmış markaların bir dizi uzantısını sunarak prodüksiyon deneyimini geliştiriyor. 

LUNA'nın ücretsiz sürümü, yazılıma, Oxide Tape Extension'a, Shape Sanal Enstrüman Paketi'ne ve ARP MIDI Arpejleyici'ye sınırsız erişimin yanı sıra LUNA Pro Paketi'nin 30 günlük deneme sürümü ve Neve Summing'in 30 günlük deneme sürümünü içerir.

LUNA Pro sürümü, orijinal fiyatı olan 399 dolardan 99 dolara düşürüldü.

DAW Plugin’leri

Plugin’ler DAW’a işlevsellik ekler ve ses oluşturmanıza veya analiz etmenize olanak tanır. Siz de seçtiğiniz plugin’leri yani eklentileri DAW’ınıza entegre edebilirsiniz. 

DAW Plugin’lerinin Çeşitleri

Çeşitli DAW plugin’leri bulabilirsiniz. Genel olarak kategorize etmek gerekirse, efekt, sanal enstrüman, analiz ve ölçüm eklentileri ve gitar / bas amfi simülatörü plugin’leri olarak da ayırmak mümkün.

DAW Efekt Plugin’leri

Reverb, delay, distorsiyon, chorus ve EQ gibi efekt eklentileri ile, diğerlerinin yanı sıra, tek tek parçaların veya genel miksin sesini değiştirebilirsiniz. Müziğinize derinlik, doku ve karakter katabilirler.

Efekt eklentileri genellikle üretim sürecinin miks ve mastering aşamasında kullanılır ve parçalarınızın sesini iyileştirmenize ve tutarlı bir son ürün oluşturmanıza yardımcı olur. 

Ses efekti eklentilerinin yanı sıra, DAW'ınızdaki sanal enstrümanları kontrol eden MIDI verilerini değiştiren MIDI efekt eklentileri de bulabilirsiniz. Ses sinyalinin sesini değiştiren ses efektlerinin aksine, MIDI efektleri sanal enstrümanların gelen MIDI sinyallerine nasıl yanıt vereceğini kontrol eden MIDI verilerini değiştirir. MIDI efektleri, arpejler veya akor dizileri oluşturmak veya tek tek MIDI notalarının hızını, perdesini veya uzunluğunu değiştirmek için kullanılabilir.

Sanal Enstrüman Plugin’leri

Sanal enstrüman plugin’leri, geleneksel enstrümanları taklit eder veya tamamen yeni sesler yaratır. Synth’ler, sampler’lar ve rompler'lar dahil olmak üzere çeşitli sanal enstrüman türleri bulmak mümkün. Synth’ler, çeşitli sinyal işleme teknikleriyle dalga formlarını işleyerek sesler üretirken, sampler’lar ve rompler'lar, bu örnekleri çeşitli işleme yöntemleriyle işleyerek sesler oluşturmak için önceden kaydedilmiş ses örneklerini kullanır.

Piyanoları, gitarları, davulları ve orkestra enstrümanlarını taklit eder. Geleneksel enstrümanlarla elde edilmesi zor olan alışılmadık sesler ve dokular üretenlere kadar çok çeşitli sanal enstrüman plugin’leri bulunabilir..

Analiz ve Ölçüm Plugin’leri

Analiz ve ölçüm plugin’leri, ses sinyalinizin çeşitli yönlerini ölçmek ve analiz etmek için kullanılan müzik prodüksiyonu için temel araçlardan biri. Miks ve mastering aşamasında bilinçli kararlar almak için kullanılabilen ses sinyalinin frekansı, seviyesi, fazı ve stereo görüntüsü hakkında bilgi sahibi olmanızı sağlarlar. Özellikle miksinizin dengeli seviyelere sahip olmasını ve nihai ürününüzü olumsuz etkileyebilecek faz iptali sorunlarından arınmış olmasında etkili olurlar.

Bazı yaygın analiz ve ölçüm eklentisi türleri arasında, ses sinyalinin frekans içeriğinin görsel bir temsilini sağlayan spektrum analizörleri ve ses sinyalinin seviyesini desibel (dB) olarak gösteren seviye ölçerler bulunur.

Diğer eklentiler, bir stereo sinyalin sol ve sağ kanalları arasındaki faz ilişkisini ölçen faz korelasyon ölçerleri veya insan işitmesine dayalı olarak ses sinyalinin algılanan yüksekliği hakkında bilgi sağlayan ses yüksekliği ölçerleri gibi daha gelişmiş analizler sağlayabilir.

Gitar ve Bas Amfi Simülatör Plugin’i

Gitar ve bas amfi simülatörü eklentileri, yaygın olarak gitar / bas eklentileri olarak adlandırılır ve gitar ve bas amfilerinin ve efekt pedallarının sesini taklit eder. Bu eklentiler, DAW'niz içinde çok çeşitli ton olasılıklarına erişmenizi sağlar ve profesyonel düzeyde gitar ve bas kayıtlarını kolaylıkla oluşturmanızı sağlar.

Gitar ve bas eklentilerini kullanmaya başlamak için ihtiyacınız olan tek şey, gitarınızı veya basınızı bilgisayarınıza bağlamak için bir ses arabirimi. Ayrıca, plugin’lerinizin hepsinin bağımsız bir sürümü olduğunu ve bunları bir DAW olmadan çalıştırma seçeneğinin bulunduğunu da unutmayın.

Plugin Formatları

Plugin formatları da önemli bir faktör. Bazılarını aşağıda inceledik:

VST (Virtual Studio Technology)

1996 yılında Steinberg tarafından geliştirildi. Müzik prodüksiyonunda en yaygın kullanılan plugin formatlarından biri. Plugin’ler hem Windows hem de Mac işletim sistemleriyle uyumlu. Yine de Windows'ta daha yaygın olarak kullanılıyor.

AU (AudioUnits)

AU, Apple tarafından macOS işletim sistemiyle kullanıma uygun şekilde geliştirilen bir plugin biçimi. AU plugin’leri, macOS tarafından kullanılan ses işleme sistemi olan Apple'ın Core Audio teknolojisiyle sorunsuz bir şekilde çalışıyor.

AU formatındaki plugin’ler macOS kullanıcıları için tercih edilen bir seçenek ve macOS'taki çoğu DAW ile uyumlu.

AAX (Avid Audio eXtension)

AAX, Avid Technology’nin Pro Tools’da kullanılmak için geliştirdiği bir plugin formatı. ATDM ve RTAS'ın yerine 2011 yılında tanıtıldı. AAX plugin’leri, düşük gecikme ve yüksek işlem performansı sunuyor ve Pro Tools'da verimli bir şekilde çalışıyor.

TDM (Time-division Multiplexing)

TDM de yine Avid Tehnology’nin Pro Tools TDM sistemlerine yönelik geliştirdiği plugin formatı. 

RTAS (Real-Time Audio Suite)

RTAS, Pro Tools'un eski sürümlerinde kullanılan bir plugin formatı. Büyük ölçüde AAX ile değiştirildi. Bazı eski plugin’ler hala RTAS formatını kullanıyor olabilir.

32 ve 64-bit Plugin’leri

Plugin’ler, bilgisayarınızın sistem yapısına bağlı olarak 32 bit veya 64 bit olabilir. 64 bit plugin’ler daha fazla sistem belleğinden yararlanabilir ve özellikle daha büyük projelerle çalışırken 32 bit plugin’lerle karşılaştırıldığında daha iyi performansı olabilir.

DAW Kullabilmeniz için Nelere İhtiyacınız Var?

Ses Arayüzü

Ses arayüzü, müzik enstrümanlarını, mikrofonları ve diğer ses kaynaklarını bilgisayarınıza bağlayabileceğiniz cihaz. Analog ses sinyallerini bilgisayarınızın kaydedebileceği ve işleyebileceği dijital verilere dönüştürür. Tam tersini yani dijitalden analoga dönüşümü de gerçekleştirir.

İyi kalitede bir ses arayüzü, yüksek kaliteli ses girişi ve çıkışı sağlar ve gecikmeyi azaltır. 

Stüdyo Monitörleri ve Kulaklıklar

Stüdyo monitörleri ve kulaklıklar müzik prodüksiyonu yaparken en önemli ekipmanlardan biri. 

Ekstra Edinebileceğiniz Donanım ve Ekipmanlar

Mikrofon

Eğer canlı kayıt yapıyorsanız, mikrofonu vokal, akustik gitar ve vurmalı enstrümanları kaydetmek için kullanmayı tercih edebilirsiniz.

MIDI Controller

MIDI controller de önemli. DAW’ınız ve sanal enstrümanlarnızla entegre olan bir donanıma sahip. Klavyeler, davul pedleri, fader'lar ve MIDI verilerini DAW'ınıza iletebilir.

Kontrol Yüzeyi

Kontrol yüzeyi, DAW'ınızı fiziksel fader'lar, düğmeler ve butonlar kullanarak kontrol edebileceğiniz bir donanım aygıtı. Miks yaparken düzenleme sürecini hızlandırabilir. Bazı kontrol yüzeyleri geleneksel miks konsollarının görünümünü ve yansıtan şekilde tasarlanıyor. Bazıları ise daha kompakt ve taşınabilir olabiliyor.

DAW’ın Tarihi

DAW’ın geçmişten günümüze geçtiği bazı önemli aşamaları aşağıda listeledik: 

- 1978: Soundstream, Dijital Düzenleme Sistemi olarak bilinen ilk dijital ses iş istasyonunu geliştirdi.

- 1980'lerin sonu: Macintosh ve Atari ST gibi kişisel bilgisayarlar, dijital ses düzenlemeyi idare edebilecek kadar güçlü hale geldi.

- 1989: Sonic Solutions, ilk profesyonel disk tabanlı doğrusal olmayan ses düzenleme sistemini piyasaya sürdü.

- 1991: Digidesign, kayıt stüdyolarının dijital sese geçişini önemli ölçüde etkileyen Pro Tools yazılımını tanıttı.

- 1993: Steinberg, dahili efektler ve 8 kanallı ses kaydı ve oynatma sunan Cubase Audio'yu Atari Falcon 030'da piyasaya sürdü.

Sonuç Olarak

DAW yazılımlarında kullanabileceğiniz neredeyse sayısız plugin var. Hepsi kendine özgü işlevsellik sunuyor ve mümkün olan ses ve manipülasyon çeşitliliğini genişletiyor. Her bir plugin’de basit bir sesi, tonu ve perdeyi üretme ve onu farklılaştırma biçimi olur. Daha belirgin bir ses elde etmeyi hedefliyorsanız, layer’larda birden fazla plugin kullanabilirsiniz ve orijinal sesleri manipüle etmek için çeşitli otomasyonlardan yararlanabilirsiniz.