Vokal Miks Teknikleri: Vokal Mix Nasıl Yapılır?

Enstrümantal bir müzik değilse bir şarkıda en öne çıkan ve duyguyla şarkının hikayesini en çok anlatan vokaller oluyor. Dolayısıyla şarkının geneli için vokallerin temiz, dengeli ve ifade gücü yüksek bir şekilde duyulması da önemli görülüyor.

Söz konusu müzik olduğunda tabii ki çok kişiye özgü her sesin kendine ait özellikleri olduğunu unutmamak lazım. Bu nedenle vokal mixine yaklaşımda da kendi karakteriniz ve stiliniz ile vokalin tarzı ve öznelliği üzerine düşünmek gerekiyor.

Vokal miksi süreci öncelikle duyguyu ve performansı ön planda tutarak doğru vokal kaydının seçilmesiyle başlıyor. Doğru bir hazırlık süreci, kayıt için uygun bir ortam ve gerekli bir mikrofonun doğru yerleşimi gibi vokal miksi için hayati olabilecek detayların hepsini düşünmek sürecin olmazsa olmazı.

Kayıt sonrası süreçte de de-essing (s’leri düzeltme) ve perde düzeltme gibi teknikleri kullanarak vokali iyileştirebilirsiniz. Ekolayzerden tonal dengeyi kurmak, vokaldeki çamurluğu ortadan kaldırıp daha net bir sonuca ulaşmak için yararlanabilirsiniz.

Ayrıca Kompresör, reverb ve otomasyon gibi mix teknikleri ile daha iyi bir sonuca ulaşabilirsiniz. Tüm bu işlemlerden faydalanarak hem artistik vizyonu koruyarak hem de vokal performansını olabildiğince en iyi kaliyle en doğru mixi gerçekleştirmek mümkün.

Bu makalede vokal miksi tekniklerine ve bu süreçte hangi işlemlerin destek olabileceğine odaklanacağız.

Vokal Mixi Öncesi: Kayıt, Performans ve Hazırlık

Önce vokallerden en iyi kısımları seçip bir araya getirerek vokal bölümünün en son bir bütün olarak nasıl duyulacağını görebilirsiniz. Mesela ana vokaliniz our ve bazı harmoniler ile doğaçlamaları da dahil edebilirsiniz. Mixe başlamadan öne yaptığınız bu hazırlık mix sırasında daha verimli ve pratik ilerlemenizi sağlayabilir.

Vokallerde duyduğunuz hatalar varsa bunları düzeltebilirsiniz. Vokallerin olabildiğince bir arada duyulması önemli.

Temiz Düzenleme ve Sade Mix

Vokal üzerinde temiz bir düzenleme (edit) gerçekleştirmek daha parlak, profesyonel bir sese ulaşmak anlamına geliyor. Yüksek kaliteli bir seste bir şarkı için vokalin kalitesi de oldukça önemli. Mix sürecinde vokali parlatmak da bu yolda önemli adımlardan biri.

Yüksek standartlara ulaşabilmek için vokal performansının müzikle ve ritimle senkronize olması gerekiyor. Perde düzeltme (pitch correction) kullanılırken bu nedenle transparanlık hedefleniyor. Amaç ise düzeltilen vokallerin parçadaki diğer elementlerle bir bütünlüğe ulaşabilmesi. Sonuç olarak vokalin izole ve bütünden ayrıl duyulmasını istemeyiz. Bu nedenle iyi mixlenmiş bir vokalde doğal, duyguyu yansıtan ve mixin içinde dengeyle bütünlük içerisinde yerini bulan bir sonuca ulaşmayı amaçlarız.

Vokal Tonunu Ayarlama: Neden Önemli?

Modern müzik prodüksiyonunda vokal tonu ayarlarken de profesyonel duyulan sese ulaşmak amaçlanıyor. Temel fonksiyonu ise günümüzün profesyonel müzik dünyasındaki yüksek standartları karşılamak ve müziğe eşlik eden bütünlükle performansın uyumlu olduğu şekilde perde ayarı yapmak olarak görülüyor.

En profesyonel vokalistler dahi performans sırasında bazı tutarsızlıklar barındırabilir. Bunların kayıtta düzeltemediği noktada kayıttaki perde hatalarının (pitch inaccuracies) düzeltilmesi gerekir. Otomatik perde düzeltme seçeneğinden yararlanılabilir. Sadece bu işlemi yaparken dikkatli olmak gerekir. Otomasyona çok fazla güvenerek doğal olmayan bir vokal sesi elde etmeyi istemeyiz.

Vokal Miks Zinciri (vocal chain) Nasıl Kurulur?

Stüdyo kalitesinde vokallere ulaşmak için bu süreçte profesyonel vokal zinciri (vocal chain) nasıl gerçekleştirilir ve adım adım hangi yaklaşım takip edilebilir aşağıda inceleyebilirsiniz.

1. Vokali Parçaya Hazırlama

Vokal üzerinde herhangi bir efekt uygulamadan önce temiz ve iyi kaydedilmiş bir vokal kaydınız olduğundan emin olun. Yukarıda bahsettiğimiz basit düzenleme işlemlerinden geçmiş bir vokal üzerinde çalışmaya başlamak için vokali hazırlayın.

2. Ekolayzer (EQ) Uygulama

Ekolayzır vokal sesinin şeklini almasında ilk aşama olarak görülebilir. İstenmeyen frekansların kaldırılması ve vokalin tonal dengesinin sağlanması için kullanılır.

3. Kompresör

Kompresörü vokalin dinamik aralığını kontrol etmek için kullanabilirsiniz. Bu sayede vokal performansı daha tutarlı duyulabilir.

4. De-Esser

De-essing sert bir şekilde öne çıkan s ve ş seslerini azaltarak dinleyicinin dikkatini dağıtmayı engeller.

5. Reverb

Reverb efektiyle vokalde hem alan yarabilir hem de derinlik katabilirsiniz. Vokalin sesi bu sayede mix içerisinde daha doğal ve bütüncül duyulur.

6. Delay

Delay (gecikme) efektiyle vokalde ritmik yankılar yaratabilir yine alan hissine katkıda bulunabilirsiniz.

7. Son Dokunuşlar

Temel efektleri uyguladıktan sonra vokalin mixe ait olduğundan emin olmak için bazı son ayarlamalar yapılabilir.

Tüm vokallerin özel ve biricik olduğunu unutmayın. M İzlediğiniz parçanı ihtiyacına ve vokalin karakterine göre siz de özel ve biricik kararlar vererek ayarlar yapmayı deneyebilirsiniz.

Vokal miksi ile ilgili video'yu izleyerek çeşitli ipuçlarını da keşfedebilirsiniz: Vokal Miksi: EQ, Compressor ve Reverb İpuçları